Ani słowa o Porto!

Temat Porto powinienem omijać szerokim łukiem. Jestem nieodwracalnie zachwycony tym miastem, jak i zresztą całą Portugalią, więc nawet nie mam złudzeń, że potrafię zachować wobec nich choćby pozory obiektywizmu. Powstrzymywanie się od gadulstwa nie idzie mi jednak najlepiej, a ręce świerzbią, ilekroć zabronię im dostępu do klawiatury. Trudno, niech się dzieje, co chce.

Mimo listopadowej pory zrzucam z siebie ciepłą kurtkę i czapkę, bez których w Niemczech nie wyściubiłbym już nosa z domu. Grube odzienie zyskało status zbędnego balastu tuż po wyjściu z samolotu, więc wraz z bagażami wędruje teraz do skrytki na dworcu. Drzwiczki zamykają się z łoskotem, wrzucam drobne do automatu, odbieram kwitek i wiem już, że zwiedzanie zaczyna się dokładnie w chwili, gdy obracam się na pięcie. Nie muszę nigdzie iść, bo już hala dworca São Bento zachwyca imponującymi azulejos (wym. ażulejosz). To charakterystyczne portugalskie płytki ceramiczne z niebieskimi zdobieniami układającymi się w ludowe wzory, a niekiedy wręcz ogromne malowidła. Najpiękniejsze azulejos zdobią fasady kościołów, urzędów i zabytkowych kamienic, choć nie brakuje ich nawet na ścianach znacznie młodszych domków jednorodzinnych na przedmieściach.

Spacerowanie ulicami Porto potrafi solidnie dać w kość. W centralnej części miasta próżno szukać równin. W wielu miejscach chodniki południowoeuropejskim zwyczajem zastąpiono schodami, po których nawet wiekowi Portugalczycy poruszają się z imponującą werwą. Wielu z nich woli jednak przysiąść gdzieś w kącie i oddać się obserwacji przechodniów.

Mijam ostatnią z rzędu kamienic, by spostrzec, że znajduję się na szczycie wzgórza. Z tarasu widokowego nieopodal katedry roztacza się widok na miasto pełne kontrastów. Liczne budynki o zachwycających fasadach ostatkiem sił maskują ślady wieloletnich zaniedbań. Sklepy cieszące oko artystycznie zagospodarowanymi wystawami skrywają nierzadko podupadające choć wysmakowane wnętrza. Całość buduje obraz zawieszenia między przemijającą z wolna biedą a rodzącym się nieśmiało dobrobytem.

Ciasnymi zakamarkami, gdzie granice między tym co wewnątrz a tym co na zewnątrz kamienic zdają się gdzieś rozmywać, docieram do niewielkiego lecz gwarnego placu Ribeira. Płynnie przechodzi on w deptak nad rzeką Douro, której nazwę kojarzy chyba każdy wielbiciel portugalskich win. Przysiadam na chwilę, by poczuć atmosferę tego miejsca. Po mojej lewej żółte wagony metra przecinają akurat żelazny most Dom Luís I, a na drugim brzegu grupa mężczyzn całkiem niezłym jak na kibiców unisono dopinguje swoją drużynę.

Wstaję, by podjąć kolejną wspinaczkę. W tłumie ludzi udaje mi się wyłapać polskie słowa. Po chwili dociera do mnie jednak, że znów uległem powszechnemu złudzeniu, bowiem Portugalczycy, mówiąc, "szeleszczą" bardzo podobnie do nas. Z perspektywy dwóch Francuzek stojących nieopodal nasze języki mogą się wydawać nierozróżnialne.

Nogi prowadzą mnie ku ulubionej starej knajpce. Rząd stolików ustawionych przed jej wejściem chroni przed ciekawym wzrokiem przechodniów prawdziwie majestatyczne wnętrze pełne wiekowych ornamentów, ogromnych luster w zdobnych ramach i żyrandoli, których nie powstydziłyby się najwyższej klasy hotele. Otwieram menu, w którym koronne miejsce zajmuje grillowany bacalhau czyli dorsz, którego przyrządzanie portugalscy kucharze opanowali do perfekcji.

Ślinka cieknie na samą myśl? A nie mówiłem: ani słowa o Porto!?